• ศูนย์กลางข้อมูลเปิดภาครัฐ (Open Government Data) ที่สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (สพร.) พัฒนาขึ้นภายใต้แนวคิดการเป็นศูนย์กลางในการเข้าถึงข้อมูลเปิดภาครัฐของประเทศที่ให้ประชาชนสามารถเข้าถึงข้อมูลภาครัฐได้สะดวก รวดเร็ว : data.go.th/dataset

• WeVis: Open Data for Participatory Democracy ชุดข้อมูลเกี่ยวกับการเมือง การเลือกตั้ง และสิทธิมนุษยชน รวบรวมโดยกลุ่มเทคโนโลยีภาคประชาชน (Civic Tech) WeVis มีเป้าหมายส่งเสริมสิทธิในการเข้าถึงข้อมูล (Rights to Information) และการมีส่วนร่วมทางประชาธิปไตยบนพื้นฐานของข้อมูลของประชาชนชาวไทย : wevis.info/downloads

• UDDC: Open Data for a More Inclusive Bangkok ออนไลน์แพลตฟอร์มเปิดข้อมูลเมืองเป็นสาธารณะศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง หรือ Urban Design and Development Center (UddC) มีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนการมีส่วนร่วมของพลเมืองในการใช้ข้อมูลเมือง ที่จะเป็นส่วนต่อยอดในการให้ความเห็นหรือขับเคลื่อนการพัฒนาเมือง : urbandata.theurbanis.com

• Bestimate Data Catalog แพลตฟอร์มรวมข้อมูลอสังหาฯ บ้าน คอนโดแบบมหาศาลแบบครบจบที่เดียว โดยบริษัท บาเนีย (ประเทศไทย) สตาร์ทอัพ Property Tech โดยข้อมูลชุดนี้เป็นข้อมูลที่ทางบาเนียทำการจัดเก็บมาตลอด 5 ปี และมีการอัปเดตข้อมูลอย่างสม่ำเสมอ จากแหล่งข้อมูลทั้งภายในองค์กร รวมถึงพาร์ทเนอร์ต่าง ๆ จนกลายมาเป็น Data ด้านอสังหาฯ ทั้งหมด 16 แกน : gobestimate.com/data

• ProPublica Data Store ชุดข้อมูลจากสำนักข่าว ProPublica ที่รวบรวมมาจากข้อมูลที่ใช้รายงานข่าวเรื่องต่างๆ ตลอดระยะเวลาหลายปี มีเป้าหมายเผื่อขยายผลงานข่าวแบบสืบสวนสอบสวน (Investigative Journalism) โดยมีการแบ่งประเภท เช่น สิ่งแวดล้อม การศึกษา สุขภาพ ฯลฯ เพื่อให้ค้นหาได้ง่าย พร้อมบริการเชื่อมต่อ API : propublica.org

• Our Data by FiveThirtyEight ชุดข้อมูลจากสำนักข่าว FiveThirtyEight (abc news) ที่รวบรวมมาจากข้อมูลที่ใช้รายงานข่าวเรื่องต่างๆ ตลอดระยะเวลาหลายปี ตั้งใจให้ดาวน์โหลดไปเพื่อทดลองทำ Data Story และ Visualization โดยเฉพาะ ที่น่าสนใจของสำนักข่าวนี้คือข้อมูลด้านกีฬาและการเมืองที่มีการรวบรวมไว้อย่างละเอียด และวิเคราะห์ออกมาได้น่าสนใจ : data.fivethirtyeight.com

• Earthdata by NASA ข้อมูลเกี่ยวกับโลกและอวกาศ (ที่เกี่ยวกับโลก) ที่ NASA ได้ทำการเก็บรวบรวมไว้อย่างครบถ้วนที่สุด ด้วยเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์อวกาศนับตั้งแต่ Remote Sensing บทดาวเทียมนอกโลก จนถึงการลงพื้นที่ของนักวิทยาศาสตร์ เป้าหมายหลักก็เพื่อให้บุคคลหรือองค์กรที่สนใจ นำไปใช้ต่อเพื่อเข้าใจโลกใบนี้ให้มากขึ้นและแก้ปัญหาต่างๆ ที่กำลังเกิดขึ้นกับโลก : earthdata.nasa.gov

• Data.world Data Catalog ที่มุ่งส่งเสริม Data Governance ด้วยเป้าหมายที่จะทำให้ชุดข้อมูลต่างๆ สามารถถูกค้นพบ เข้าถึง และเข้าใจได้โดยง่าย ทั้งในระดับองค์กรและระดับสังคม ที่น่าสนใจคือในเว็บไซต์นี้เปิดให้คนมาอัพโหลด Dataset ของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นประเด็นจริงจังอย่างความเหลื่อมล้ำหรือปัญหาสิ่งแวดล้อม ไปจนถึงเรื่องสนุกๆ อย่างความนิยมของซีรีส์บนสตรีมมิ่งหรือความเผ็ดของอาหารในแต่ละประเทศ : data.world

• Kaggle Open Data Community ออนไลน์คอมมูนิตี้ของกลุ่มทำงานในวงการ Data Science และ Machine Learning ที่มีการแชร์ชุดข้อมูลและโค้ดกัน ซึ่งก็เปิดให้คนมาอัพโหลด Dataset ของตัวเองเช่นกัน และตัวชุดข้อมูลก็มีประเด็นที่หลากหลาย รวมถึงมีคอร์สให้ความรู้ และการจัด Competition ในคอมมูนิตี้นี้ด้วย : kaggle.com

ลองดูตัวอย่างงานที่ใช้ Open Data มาลองทำ Data Story แบบง่ายๆ ด้วยเครื่องมือสำเร็จรูป

Dataset ในลิสต์ที่ชี้เป้าเหล่านี้ ล้วนเป็น ข้อมูลเปิด (Open Data) ที่เกิดจากภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ยิ่งเปิดข้อมูลมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งมีโอกาสที่คนจะเอาไปใช้ประโยชน์ต่อได้มากเท่านั้น ไม่ใช่แค่เอาไปทำ Data Story/Visualization เพื่อฝึกฝีมือ สื่อสารสร้างความเข้าใจ หรือสร้างการมีส่วนร่วมเท่านั้น แต่อาจนำไปพัฒนาเครื่องมือหรือแนวทางเพื่อแก้ปัญหา และยกระดับคุณภาพชีวิตในหลายๆ ด้านได้

DGA ให้คำนิยาม Open Data ว่า คือข้อมูลเปิดที่ทุกคนสามารถนำไปใช้ได้โดยอิสระ โดยเน้นหลักสำคัญ 3 อย่าง คือ

1. Availability and Access : ข้อมูลเปิดที่ทุกคนสามารถนำไปใช้ได้โดยอิสระทั้งหมด กรณีที่มีค่าใช้จ่ายจะต้องไม่มากไปกว่าการทำสำเนา สำหรับการเผยแพร่จะต้องอยู่ในรูปแบบที่ง่ายต่อการใช้งานและสามารถแก้ไขได้ สามารถดาวน์โหลดฟรีผ่านอินเตอร์เน็ต
2. Re-use and Redistribution : ข้อมูลที่เผยแพร่ต้องถูกจัดเตรียมภายใต้เงื่อนไข การอนุญาตให้นำมาใช้ใหม่และเผยแพร่ได้ รวมถึงการใช้ชุดข้อมูลร่วมกับชุดข้อมูลอื่น ๆ
3. Universal Participation : ทุกคนสามารถที่จะใช้ข้อมูลได้ ไม่ว่าจะเป็นการนำไปใช้ การใช้ซ้ำ การเผยแพร่ โดยไม่ติดเรื่องข้อจำกัดใดๆ แต่ทั้งนี้จะต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของเจ้าข้อมูลนั้นๆ เช่น หากเป็นข้อมูลที่ไม่อนุญาตให้ใช้งานเชิงพาณิชย์ (non-commercial) จะไม่สามารถนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ได้ หรือข้อมูลนั้นอาจมีข้อจำกัดในการใช้งานเพื่อวัตถุประสงค์บางอย่างเช่น ใช้ในการศึกษาเท่านั้น

เชื่อว่า ‘ข้อมูลเปิดที่มีคุณภาพ’ คือความฟินขั้นสุด สำหรับใครที่ทำงานในสาย Data Storytelling/Data Visualization ใครที่อยากเริ่มลองทำอะไรแบบนี้ ลองเลือก Dataset ที่สนใจในลิสต์ไปลองเล่นแล้วมาแชร์กันได้ ส่วน Dataset ไหนที่ยังไม่มี ก็สามารถมาร่วมกับพวกเราเพื่อสร้างสังคม Open Data กันต่อไปได้

สมัครร่วมทีมกับ Punch Up & WeVis เพื่อขับเคลื่อน Open Data และสร้างสรรค์งาน Data Story & Civic Tech ได้ที่นี่ : http://localhost/wordpress/job/frontend-developer/

เรียนรู้วิธีการสื่อสารแบบใหม่ที่สามารถแปลงข้อมูลยากๆให้กลายเป็น Visualization ที่ง่ายและสวยงามได้ในคอร์สออนไลน์ Data Storytelling with infographics ที่นี่ https://www.skooldio.com/courses/data-storytelling-with-infographics